Avrupa Parlamentosu, Perşembe günü gerçekleştirdiği oturumda Türkiye’de kayyum atanan belediyeleri ele aldı. Alınan kararla, seçilmiş belediye başkanlarının görevden alınarak yerlerine kayyum atanması kınandı ve bu uygulamanın sona erdirilmesi çağrısı yapıldı.
Avrupalı parlamenterler, Hakkari Belediye Başkanı Mehmet Sıddık Akış’ın yerine kayyum atanmasını ve Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan’a hapis cezası verilmesini sert bir dille eleştirdi. Türkiye’nin hukuk devleti ilkelerine uyması gerektiğini belirten AP üyeleri, bu tür uygulamaların demokrasiyi baltaladığını ifade etti.
İmamoğlu davası da gündeme geldi
AP’nin tartıştığı konular arasında, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’na açılan davalar da yer aldı. Parlamento, İmamoğlu’na yönelik siyasi yasak ihtimalini, muhalefete baskının bir göstergesi olarak değerlendirdi.
Türkiye’de "terörle mücadele" yasalarının sistematik olarak muhalif siyasetçilere ve insan hakları savunucularına karşı kullanıldığı ileri sürüldü.
Türkiye’ye yaptırım çağrısı
Parlamentonun kararında, 2024 yerel seçimlerinden bu yana İçişleri Bakanlığı tarafından sekiz DEM Partili ve iki CHP’li belediye başkanının görevden alınarak yerlerine kayyum atandığına dikkat çekildi. Bu uygulamaların, 2016’daki olağanüstü hal döneminde getirilen yasal düzenlemelerle mümkün hale geldiği hatırlatılarak, "yerel demokrasinin baltalandığı" vurgulandı.
AP, görevden alınan belediye başkanlarının serbest bırakılması ve görevlerine iade edilmesi çağrısında bulundu. Ayrıca, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarını eksiksiz şekilde uygulaması gerektiği vurgulandı.
AP, Avrupa Komisyonu’na, Türkiye’deki hak ihlallerinden sorumlu yetkililere yönelik yaptırım uygulanması önerisini sundu. Avrupa Birliği'nin Türkiye’ye sağladığı mali yardımların hukukun üstünlüğü ve temel haklara saygı şartına bağlanması gerektiği hatırlatıldı.
"Çözüm süreci yeniden başlamalı"
Avrupa Parlamentosu, Türkiye’nin demokratik normlara uymasını ve yargı bağımsızlığını yeniden tesis etmesini isterken, "çözüm süreci"nin yeniden başlatılmasının önemine de dikkat çekti.
Parlamento kararlarının bağlayıcılığı olmasa da, bu tür öneriler AB'nin Türkiye ile olan ilişkilerini etkileyebilir. Avrupa Komisyonu’nun bu çağrıya nasıl yanıt vereceği ise önümüzdeki süreçte netleşecek.