Resmi Gazete'de 30 Haziran 2012’de yayınlanan ancak 12 yıl boyunca ertelenen ve 1 kişi dahi çalışan iş yerlerinde bile iş güvenliği uzmanı ile iş yeri hekimi bulundurma zorunluluğu getiren kanun, 1 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi amacıyla çıkarılan bu düzenleme, tüm iş yerlerinde güvenli çalışma ortamları sağlanarak verimliliğin artırılmasını hedefliyor. Ancak bu kurala uymayan iş yerleri büyük para cezaları ile karşı karşıya kalacak.
Yeni düzenlemede ne değişti?
Yeni düzenleme ile birlikte, eski kanunda yalnızca "tehlikeli" ve "çok tehlikeli" sınıftaki iş yerleri kapsanırken, 1 Ocak 2025 itibarıyla az tehlikeli iş yerleri de dahil olmak üzere tüm iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu getirildi. Önceden yalnızca belirli bir çalışan sayısına sahip olan işletmeler bu zorunluluktan etkilenirken, yeni düzenleme ile her işyerinde, çalışan sayısı 1 dahi olsa, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurulacak.
Kanuna uymayan iş yerlerine büyük cezalar
İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurulmayan iş yerleri, yüksek para cezaları ile karşılaşacak. Az tehlikeli iş yerlerinde, 50’den az çalışanı olanlara 92 bin 403 TL, 50’den fazla çalışanı olan iş yerlerine ise 138 bin 604 TL ceza kesilecek. "Tehlikeli" ve "çok tehlikeli" sınıflarında yer alan işyerlerinde ise cezalar daha da yüksek olacak. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi için her biri ayrı ayrı ceza yazılacak.
İş güvenliği uzmanlarının maaşları ne kadar olacak?
İş güvenliği uzmanları, 2024 yılında C sınıfı bir uzman için 28 bin 45 TL, B sınıfı uzman için 40 bin 710 TL, A sınıfı bir uzman için ise 47 bin 586 TL maaş alacak. Ayrıca, kısmi zamanlı çalışan iş güvenliği uzmanları, saat başına sırasıyla 130,7 TL, 189,8 TL ve 221,8 TL ücret alacak. Bu maaşlar, uzmanların çalıştığı iş yerinin büyüklüğüne ve tehlike sınıfına göre değişkenlik gösterecek.
İşyeri hekimlerinin maaşları ve ücret düzenlemeleri
2025 yılı itibarıyla işyeri hekimlerinin maaşları da önemli bir artış gösteriyor. Tam zamanlı işyeri hekimlerinin 2025 yılı için asgari sözleşme aylık net ücreti 221.800 TL olarak belirlenmişken, saatlik ücretleri ise 1.416 TL olacak. Az tehlikeli iş yerlerinde işçi başına net ücret ise 840,71 TL olarak belirlenmişken, tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde ise bu ücret sırasıyla 866,38 TL ve 891,49 TL olacak.
İşletmelere kolaylık: Eğitim alanlar kendileri yürütme hakkına sahip olacak
50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin işverenleri, gerekli eğitimi tamamladıktan sonra iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendileri yürütebilecek. Bakkal, manav, terzi gibi küçük esnaf, açık öğretim kurumları ve üniversiteler tarafından verilen eğitimleri aldıktan sonra, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi tutma zorunluluğundan muaf olacak. Bu düzenleme, küçük işletmelerin yeni yükümlülükler altına girmemesi için bir kolaylık sağlıyor.
İş kazaları ve meslek hastalıkları için önemli adım
Yeni düzenleme ile birlikte, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi amaçlanıyor. Sosyal-Is.org.tr verilerine göre, 2024 yılının ilk altı ayında en az 878 işçi çalışırken hayatını kaybetti. İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yaygınlaşması, hem işçilerin hayatını koruyacak hem de iş yerlerinde verimliliği artırarak ekonomik kayıpların önüne geçecektir.