Suriye’de, Heyet Tahrir eş-Şam’ın öncülüğünde 61 yıllık Baas rejiminin yıkılmasının ardından kurulan Geçici Hükümet, ülkenin eğitim sisteminde köklü değişikliklere imza attı. Eğitim Bakanı Nadir el-Kadri’nin geçtiğimiz hafta açıkladığı yeni müfredat, Kraliçe Zenobia’nın tarih kitaplarından çıkarılması, evrim teorisinin bilim derslerinden kaldırılması ve vatandaşlık eğitimi dersinin yerine din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin getirilmesi gibi dikkat çeken düzenlemelerle gündeme geldi. Ancak bu değişiklikler, Suriyeliler arasında büyük bir tartışma başlattı.
Vatandaşlık eğitimi kaldırıldı, din kültürü ve ahlak dersi geliyor
Eğitim Bakanı Nadir el-Kadri, 13 Aralık'ta yaptığı açıklamada, "vatandaşlık eğitimi" dersinin müfredattan kaldırılacağını duyurdu. Bakan, vatandaşlık eğitiminin Baas Partisi'ni savunan yanıltıcı bilgiler içerdiğini belirterek, bu dersin yerine "din kültürü ve ahlak bilgisi" dersinin eklenmesini önerdi. Ayrıca, bu yeni düzenlemede, vatandaşlık dersinden alınan puanların İslam veya Hristiyanlık dini dersleri ile telafi edileceği belirtildi. Bu karar, özellikle Suriye halkı ve entelektüel çevreler tarafından ciddi şekilde eleştirildi.
Birçok sosyal medya kullanıcısı, geçici hükümetin bu tür kritik eğitim kararlarını almakta yetkili olup olmadığını sorguladı. Bir sosyal medya kullanıcısı, "Bu tür temel kararları, Suriyelilere bırakabilir misiniz? Bunları genel seçim ve anayasa onayından sonra karara bağlasak daha doğru olmaz mı?" şeklinde bir yorumda bulundu.
Kraliçe Zenobia ve evrim teorisi silindi
Yeni müfredatın en dikkat çeken değişikliklerinden biri, tarihi öğretilerde yapılan düzenlemelerdir. Palmira Krallığı’nın efsanevi hükümdarı Kraliçe Zenobia hakkında yer alan bölümler müfredattan çıkarıldı. Kraliçe Zenobia, Suriye'nin tarihindeki önemli figürlerden biri olarak kabul ediliyordu ve ülke tarihinin önemli bir parçasıydı. Ancak geçici hükümet, Zenobia’nın halk nezdindeki tartışmalı figürünü göz ardı ederek, onun eğitim müfredatındaki yerini sonlandırdı.
Bir diğer önemli değişiklik ise evrim teorisinin bilim müfredatından çıkarılması oldu. Bu karar, bilimsel gelişmeleri takip etmek yerine, dini öğretilerin ön planda tutulmasını isteyen bir anlayışa işaret ediyor. Evrim teorisi, biyoloji derslerinde öğrencilere öğretilmesi gereken temel bilimsel bilgilerden biri olarak kabul edilirken, bu tür bir değişikliğin eğitim kalitesi ve bilimsel düşünceye etkisi konusunda endişeler dile getirildi.
Vatanı savunmak yerine Allah’ı savunmak ifadesi geldi
Suriye'deki eğitim müfredatında yapılan bir diğer önemli değişiklik ise tarihsel anlam taşıyan "vatanı savunmak" ifadesinin, "Allah’ı savunmak" olarak değiştirilmesi oldu. Bu ifade, Suriye’deki eğitim sistemine dini bir vurgu yaparak, gençlerin eğitimine yönelik ideolojik bir yön verme çabası olarak değerlendirildi. Eğitimdeki bu dini vurgunun, ülkedeki çeşitli toplumsal gruplar arasında bölünmelere yol açabileceği ve eğitim politikalarının daha kapsayıcı olması gerektiği eleştirileri gündeme geldi.
Tartışmalar ve tepkiler
Yeni müfredatla ilgili tartışmalar hızla büyüdü. Suriye’nin birçok bölgesinde yaşayan insanlar, geçici hükümetin eğitim müfredatındaki değişiklikleri halkın geniş kesimlerinin onayını almadan yapmasının yanlış olduğuna dikkat çekti. Birçok kişi, eğitimin, tüm Suriyelilerin katılımıyla belirlenmesi gerektiğini vurguladı.
Sosyal medyada da bu değişiklikler oldukça tartışıldı. Birçok kullanıcı, dini öğretilerin eğitimdeki rolünün arttırılmasının, ülkede laiklik ve dini özgürlükler konusundaki hassasiyetleri zedeleyeceğini belirtti. Ayrıca, tarihsel figürlerin ve bilimsel teorilerin çıkarılması, özellikle eğitimli kesimde büyük bir tepkiyle karşılandı.
Suriye geçici Hükümeti’nin açıklamaları
Geçici Hükümet, yapılan değişikliklerin bir "reform serisinin parçası" olduğunu ve bunların, Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından ülkenin daha demokratik ve dini değerlerle uyumlu bir yapıya kavuşturulması amacını taşıdığını belirtti. Ancak bu açıklamalar, pek çok Suriyeli tarafından yetersiz ve ideolojik olarak yönlendirilmiş olarak değerlendirildi. Birçok kişi, bu tür köklü değişikliklerin halkın özgür iradesine dayalı seçimler ve anayasa onayından sonra yapılması gerektiğini savundu.